การนอนเป็นสิ่งสำคัญสำหรับชีวิตเรา การนอนหลับที่มีคุณภาพจะส่งผลดีต่อสุขภาพกายและใจ แล้วการนอนที่มีคุณภาพดูได้อย่างไร นอนกลางวันช่วยได้ไหม และหากอดนอนนานๆส่งผลเสียอย่างไรบ้าง เรามาทำความเข้าใจกัน
การนอนไม่หลับอาจเกิดจากปัจจัยหลายๆอย่าง
ปัจจัยภายนอก เช่น เตียงแข็ง หรือ นุ่มเกินไป อุณหภูมิห้อง ดื่มน้ำเยอะทำให้ปัสสาวะบ่อยตอนดึก เสียงกรนของคู่นอน มีเด็กนอนด้วยทำให้ต่างคนต่างนอนไม่หลับ
ปัจจัยภายใน อาจเกิดจากโรค เช่น ภาวะหยุดหายใจขณะหลับ (obstructive sleep apnea : OSA) หรือขากระตุก ปัญหาเบาหวาน ปัญหาต่อมลูกหมากโตทำให้ปัสสาวะบ่อย อาจเกิดจากพฤติกรรมส่วนตัว เช่น ทานกาแฟ ช่วง 4 โมงเย็นหรือทานอาหารก่อนนอน มีปัญหาเรื่องกรดไหลย้อน ดูหนังที่ตื่นเต้น ออกกำลังกายก่อนนอน 30 นาที ดูโทรศัพท์ก่อนนอนทำให้กระตุ้นการตื่น รวมถึง สภาพจิตใจที่ปล่อยวาง
การนอนคุณภาพ สามารถดูได้จาก 3 อย่าง คือ
1.ตื่นนอนด้วยความรู้สึกสดชื่น ไม่อ่อนเพลีย
2.กลางวันไม่มีอาการง่วงนอน
3.สามารถควบคุมตัวเองและอารมณ์ได้ ไม่หงุดหงิด
ระยะเวลาในการนอน
ชั่วโมงในการนอนมีผลต่อคุณภาพการนอน บางคนนอนเยอะ 8 ชั่วโมง แต่ตื่นมาไม่สดใส แต่บางคนที่นอนน้อยกว่ากลับตื่นมาสดใส การนอนของคนเราเปลี่ยนแปลงตามวัย ดังนี้
- อายุ 0-3 เดือน นอน 14-17 ชั่วโมง
- อายุ 4-11 เดือน นอน 12- 15 ชั่วโมง
- อายุ 3-5 ปี นอน 10-13 ชั่วโมง
- อายุ 6-18 ปี นอน 8-11 ชั่วโมง
- อายุ 25-90 ปี นอน 7-9 ชั่วโมง
นอนไม่พอส่งผลเสียอย่างไร
การนอน มีความจำเป็นเพราะต้องมีการสร้างเสริมพลังงานเพื่อใช้ในวันต่อไป และสร้างเสริมส่วนที่สึกหรอในตอนกลางคืน หากนอนไม่พอร่างกายจะมี “หนี้ในการนอน” (Sleep Deprivation) หากไม่ใช้หนี้ในการนอน ร่างกายจะแย่ไปเรื่อยๆ ซึ่งผลข้างเคียงจากการอดนอน ได้แก่
1.สมองไม่ได้รับการพักผ่อน อาจจะมีความจำเลอะเลือน เบลอ หากเป็นเยอะจะนำไปสู่ซึมเศร้าได้ในอนาคต
2.ควบคุมอารมณ์ตัวเองได้น้อยลง
3.ความดันเพิ่มขึ้น ตามมาด้วยเบาหวานมีโอกาสเกิดได้มากขึ้น
4.ปวดไขข้อ เพราะร่างกายไม่ได้ซ่อมแซมส่วนที่สึกหล่อ
นอนกลางวันช่วยได้หรือไม่
มีงานวิจัยออกมาว่าการงีบหลับในระหว่างกลางวันช่วยได้จริง แต่จะช่วยได้มากขึ้นสำหรับคนที่นอนไม่พอ แต่ถ้าคนที่นอนพอ นอนเยอะแล้ว การงีบหลับกลางวันอาจมีโทษได้ เพราะทำให้วันต่อมานอนได้น้อยลง โดยแนะนำควรงีบไม่เกิน 14.00 น. เวลา 20-40 นาที หากเกินกว่านั้นจะเกิดอาการมึนหัวได้
การนอนที่มีคุณภาพส่งผลดีต่อร่างกายมากๆ หากคุณยังละเลยเรื่องการนอน นอนไม่เพียงพอ หากสะสมนานๆจะส่งผลเสียต่อสุขภาพอย่างแน่นอน หากเวลาพักผ่อนให้เพียงพอจะดีที่สุด